ÇEK FİŞİ, BİTİR İŞİ!

Geçen haftanın ana gündem konularından biri Telekomünikasyon İletişim Başkanlığı’nın (TİB) yer sağlayıcı yani hosting firmalarına göndermiş olduğu yasaklı kelime listesiydi.  TİB tarafından gönderilen mesajın içeriğinde, müstehcen olduğu düşünülen kelimeler üç gruba ayrılarak bunlara verilen hizmetlerin kontrol edilmesi ve verilen servisin durdurulması istenmişti. Konunun sosyal medyada yoğun olarak tartışılmasından hemen sonra gazeteler ve TV’ler de konuyu gündeme taşımış, Bilişim Teknolojileri ve İletişim Kurumu (BTK) basın açıklaması yaparak mesajın sadece bilgilendirme amaçlı olduğunu savunmuştu. Oysa, mesaj bilgilendirme amaçlı değil, doğrudan bir  servis durdurma talebiydi. Ben de bu konuyu bir yazımda hukuki olarak ortaya koymuş ve talebin hukuka aykırı ve sansür niteliğinde olduğunu yazmıştım.

Yoğun tartışmalar sürerken bir açıklama da BTK Başkanı Tayfun Acarer’den geldi. Acarer’in açıklamasında, “5651 sayılı yasada öngörülen katalog suçları önlemek amacıyla yapılan analiz çalışmasının ardından bu kelimeler çıktı. Örneğin etek kelimesi geçiyor. Tabi ki etekle ilgili her site kapatılmayacak. Çocuk pornosuyla ilgi bir durum varsa o kapatılacak. Biz yazıyla ‘bu kelimele dikkat et ve siteye bak’ diyoruz aslında. Burada verilen görüşler gayet net ama tartışma yaşanıyor. Bunu anlamakta güçlük çekiyorum” dediği belirtiliyor.

Buraya kadar sorunun çözüldüğünü ve ortada bir yanlış anlama olduğunu varsayalım. Yer sağlayıcı hosting firmalarına 21 Nisan 2011′de gönderilen bir başka mesaj daha var.  Bu mesajda, yasak kelimeler yok, öneri yok, bilgilendirme yok. Peki ne var? Belirlenmiş bir çok site hakkında doğrudan sitelerin fişini çek talebi var. Eğer talep yerine getrilmezse, yasal işlemlere başlanma uyarısı var. Önce mesajın kendisini görelim:

Sayın Yer Sağlayıcı;
Aşağıdaki alan adlarına yer sağlayıcılık hizmeti verdiğiniz tespit
edilmiştir.
Bu kapsamda derhal bunlara yer sağlayıcılık hizmetine son vermeniz
gerekmektedir.
Aksi takdirde herhangi Bir bildirimde bulunulmaksızın yasal işlemlere
başvurulacaktır.
Diğer taraftan; bundan sonrada; 5651 sayılı Kanunda sayılan Katalog suçlar
(müstehcenlik, fuhuş, Çocukların cinsel istismarı, vb.) kapsamındaki
İnternet sitelerine yer sağlayıcılık (hosting) hizmeti vermemeniz
gerekmektedir.
Gereğinin DERHAL yapılmasını ve sonucundan bilgi verilmesini rica ederim.

Bilgi Teknolojileri ve İletişim Kurumu
Telekomünikasyon İletişim Başkanlığı

TİB’den 28 Nisan 2011′de yer sağlayıcılara gönderilen mesaj bu. Bu mesajların içinde çoğunluğu pornografik site olmakla beraber, cinsel ürün satan siteleri görebiliyoruz.

Bu mesajın içinde doğrudan kapatılması veya hizmetin durdurulması ya da bir başka deyişle fişinin çekilmesi istenen bazı siteler var ki, bunu anlamak, hatta yanlış bile anlamak olanaksız. Bu siteler içinde fuhuş, cinsel istismar ve müstehcenlik bulunan siteler olduğu gibi Ekşisözlük’ten forum sitelerine, video sitelerinden ticari sitelere kadar bir çok site bulunuyor, hatta özel bir kız yurdunun bile sitesi var. Mesajın içeriğinde çok açık olarak, bu sitelere hizmet verilmemesi isteniyor.

Bir çok hosting firmasının, TİB’den gelen herhangi bir talebi tereddütsüz yerine getirdiğini geçmişte de gördük. Çünkü kimse durup dururken sitesinin veya hizmetinin kapanmasını, dolayısıyla gelirinin kesilmesini istemeyecektir. Nitekim, kaynağı TİB olmasa da bir çok sitenin durduk yere erişimin engellendiğine tanık olmak, doğal olarak bu korkuyu beraberinde getiriyor. Hal böyleyken TİB’den gelen bir talimata karşı koyulması da çok zor bir hale gelebiliyor.

Örneğin, Telkoder’in sitesinde yayınlanan ve Türk Telekom ile BTK’nın ilişkisini konu edinen karikatürlerin yayınının durdurulması istendi. Telkoder, bu talebe olumlu cevap vermeyince konu Turk.net’e bildirildi. Her nasılsa Turk.net, talebi reddedip bu konuda bir yargı kararı olmadan işlem yapmayacağını bildirmek yerine Telkoder’in sitesinin tamamına hizmet vermeyi durdurdu. Uzun süre, sitesini host edecek bir yer bulamayan Telkoder, yer sağlayıcılara baskı yapılmasın diye karikatürleri çıkararak, sitesini başka bir hosting firmasında barındırmaya başladı. Sonuçta BTK’yı rahatsız eden karikatürler sessizce ortadan kalktı.

Korku ortamını iyi bilen bazı uyanıkların, istemediği siteleri kapattırabilmek için TİB’den gelmiş gibi göstererek çeşitli uyarı mesajlarını yer sağlayıcılara gönderdiklerini de gördük.  Bu sebeple, istenmeyen sitelere hizmet durdurulmasını isteyen mesajların, gerçekten TİB tarafından gönderilip gönderilmediğin de teyit edilmesi gerekir diyerek yaptığımız araştırmada, mesajların TİB tarafından gönderilmiş olduğu da teknik olarak doğrulandı.

Şimdi BTK Başkanı Sayın Tayfun Acarer’e soruyoruz:.
Bu da mı bilgilendirme mesajıdır? Bu da mı yanlış anlaşılmıştır? Mahkeme kararı olmadan bu tarz uyarı mesajlarını gönderme yetkisini TİB’e kim vermiştir? TİB’in kanunda veya yönetmelikte böyle bir yetkisi var mıdır? Aşağıda alan adları verilen sitelerde fuhuş, müstehcenlik ve çocuk istismarı olduğu kanaatine kim vardı? Bu uyarı mesajı “sansür” değildir de nedir?